Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi

           Merhabalar bugünkü yazımızda IBM firmasının üretmiş olduğu Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşleminden bahsedeceğiz. Anlayacağınız üzere compact kelimesinin Türkçe karşılığı sıkıştırmak tahmin edeceğiniz üzere domino server üzerinde bulunan kullanıcıların database lerini sıkıştıracağız. Peki neden böyle bir şeye ihtiyaç duymaktayız. Biraz yaşadığım tecrübelerden bahsetmek istiyorum. Örneğin bir Domino Server üzerinde bir kullanıcı oluşturdunuz ve bu kullanıcının mail database limitini 1000 MB olarak verdiniz. Bu limit dolduğunda kullanıcı mail alma ve gönderme konusunda sıkıntılar yaşayacak ve mail database boşaltılması hakkında uyarılar alacaktır. Tabii kullanıcıda bu uyarılara karşı mail kutusunda ne var ne yok silecektir. Neçare ki ne kadar mail kutusunu boşaltsa da mail kutusu hala dolu görünecektir.  Bizim amacımız ize kullanıcının yaşadığı bu problemi çözmek olacaktır. Peki bu problemi nasıl çözebiliriz. Cevap aslında oldukça basit kullanıcının mail database ni compact yapmamız yani sıkıştırmamız gerekecektir. Hatta bu konu daha önceden Çözüm Park Forum bölümünde tartışılmıştı. Şimdi lafı fazla uzatmadan isterseniz Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemine başlayalım.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-01

Yukarıda görüldüğü gibi Lotus Notes yani mail istemcimiz açık durumda kullanıcımızın mail kotasına baktığımızda 1000 MB olarak verilmiş kullanıcımız ise 887 MB doldurmuş kullanıcımız tüm mail kutusunda olan maillerini silse de mail database boyutu düşmeyecek ve 887 MB olarak kalacaktır. Yeni gelen mailler 887 MB üzerinde ilerlemeye devam edecektir. Mail database boyutu 950 MB geldiğinde ise lotus notes kullanıcıyı uyaracaktır.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-02

Yine bir başka kullanıcının mail database baktığımızda 500 MB kota verilmiş. Artık kullanıcımız bu kotayı doldurduğu için bir müddet sonra mail alıp veremeyecektir. Zaten Yukarıda görüldüğü gibi lotus notes uyarı vermeye başlamış ve uyarı çizgisi turuncu bu uyarı çizgisi kırmızı olduğunda artık kullanıcımız mail alıp gönderemeyecektir.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-03

Direk compact işlemi yaptığımızda kullanıcı geriye dönük maillerinin bir kısmını sildiyse compact işlemini direk yaptığımızda silinen maillerin database üzerinde kapladığı alan kadar database küçülecektir. Yani kullanıcı 100 MB lık bir mail sildiyse şekil-01 den hatırlayacağınız üzere 887 MB lık bir alan işgal edilmekteydi. Compact işleminden sonra kullanıcımızın database yaklaşık 787 MB olarak küçülecektir. Ama kullanıcımız için tüm mailler önemli ise tabii ki mail database boşaltmak gibi bir şansımız olamayabilir. Bu problemi aşabilmek için kullanıcının databaseni arşivleyebiliriz. Yukarıda ki şekilden de anlaşılacağı üzere bir Arşivleme işlemi gerçekleştireceğiz. Bunun için kullanıcımızın posta kutusu açıkken Eylemler üzerine gelelim açılan menüden Arşiv üzerine gelelim. Burada yapabileceğimiz işlemler sırasıyla ; Şimdi Arşivle, Seçili Belgeleri Arşivle, Ölçüt Oluştur, Günlük Aç ve Ayarlar olmak üzere toplamda 5 seçenek mevcuttur. Burada geçen terimlerin ne işe yaradıklarını muhakkak tahmin edebiliyorsunuzdur. Lakin Ölçüt Oluştur diye bir seçenek bulunmakta bu seçenek ne işe yarar bir bakalım.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-04

Yukarıda ki şekilde görüldüğü gibi ölçüt oluşturabilmek için Ölçüt Oluştur’u tıkladık. Burada oluşturulan ölçütler mail databasenin lokal bilgisayar üzerinde mi yoksa sunucu üzerinde mi arşivleneceğini yine arşivlenecek databasenin hangi tarihler arasında arşivleneceğini düzenleyebileceğimiz bir araçtır. Yani örneğin 1 aylık mailler kalsın 1 ay önceki tüm mailler arşivlensin gibi ölçütler oluşturabilirsiniz. Bizim amacımız ölçüt oluşturmak olmadığı için Şimdi Arşivle seçeneğine tıklayarak devam ediyoruz.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-05

Şimdi Arşivlemek istiyor msunuz ?  diyor Tabii ki evet J  

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-06

Yukarıda ki ekranda görüldüğü gibi arşivleme işlemi başlamış durumda arşivleme işlemi databasenin büyüklüğüne göre zaman değişikliği gösterecektir. Biraz sabredelim. Ayrıca bazı eski tarz bilgisayarlarda bilgisayarı kasabilir sabretmemiz gerkecektir.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-07

Artık kullanıcının tüm databasesini arşivledik gelen kutusuna baktığımızda hiçbir mail göremeyeceğiz. Arşivlenen mailleri görmek için  Ok işareti ile gösterilen arşiv bölümünü açalım. İstediğimiz bir arşive çift tıklayarak ulaşabiliriz. Bir şey dikkatinizi çekti mi bilmiyorum ama ben uyarayım dedim. J Kullanıcının tüm maillerini arşivledik lakin kota çizgisi gerinden bile oynamadı. Bunun sebebi domino konsol üzerinde compact işlemi yapmadığımız için. Artık Domino Sunucumuz üzerine geçebiliriz.

Not :Compact yapılacak kullanıcının Lotus Notes istemcisi kapalı olmalıdır. Aksi taktirde kullanıcının database sıkışmayacaktır. Hata verecektir.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-08

Şimdi sıra Domino konsolumuzu açarak kullanıcımızın database ismini öğrenmek bunun için yukarıda ki ekranda görüldüğü gibi Files sekmesi altında olan mail klasörü üzerine gelelim. Burada tüm kullanıcılarımıza ait databaseleri görebiliriz. Ben gerçek bir ortamda bulunduğum için bunları pek gösteremiyorum. Artık kusuruma bakmazsınız.  Domino Server Üzerinde oluşturulan her kullanıcı için bir adet database oluşturulur. Bu databasenin uzantısı .nsf dir. Bu database ler C veya D:\Lotus\Domino\data\mail dizini altında oluşturulmaktadır. Altı kırmızı ile çizgili olan bölüm bizim compact yapacağımız kullanıcıya ait database bilgileridir.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-09

Şimdi meşhur Lotus Domino Console kara ekranımızı açalım. Ve şu komutu verelim. load compact -r mail\database_ismi.nsf komutu verdikten sonra bekleyelim.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-10

Compact işlemi başlamış durumda bu işlemin süresi database üzerinden silinen maillerin boyutuna bağlı olarak değişkenlik gösterebilir biz kullanıcımızın tüm maillerini local bilgisayar üzerinde arşivlediğimiz için oldukça kısa sürdü. Yaklaşık % 97 lik bir rakamla kullanıcımızın databaseni sıkıştırdık. Unutmayalım domino sunucumuz üzerinde compact işlemine başlamadan önce muhakkak kullanıcımızın lotus notes mail istemcisini kapatalım.  

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-11

Kullanıcımızn database üzerinde compact işlemini gerçekleştirdikten sonra artık kullanıcımızın lotus notes mail istemcisini açabiliriz. Yukarıda ki ekranda görüldüğü gibi kullanıcımızın database sıkıştırdık 887 MB tan 29 MB düşmüş durumda ve hiçbir mailini silmeden maillerini arşivleyerek database sıkıştırdık.

Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemi-12

Kullanıcı databasenin compact yapılmasının bir başka yöntemi de yukarıda ki ekranda olduğu gibi kullanıcı database ne sağ tıklayarak Compact seçmek olacaktır. Lakin en geçerli yöntem yukarıda anlatılan komut satırı ile load compact -r mail\database_ismi.nsf yaptığımız compact işlemidir.   

Önemli Not :Yapınız içerisinde bulunan kullanıcılar iPhone ve Android gibi platformlarda domino server bileşenlerinden olan Traveler sunucusuna bağlanarak maillerine bakıyorlarsa ve database dolmuş ise yine kullanıcılar mail almakta ve göndermekte sıkıntı yaşayacaklardır. Bu sıkıntının tek çaresi yukarıda anlattığımız compact işlemidir.

                Bu yazımızda sizlere Domino Lotus Server 8.5 Mail Database Compact İşlemini anlatmaya çalıştım. Umarım sizler için bilgilendirici bir yazı olmuştur. Başka yazılarda tekrar görüşmek ümidiyle.